Czym jest dwubiegunowość?

Dwubiegunowość, znana także jako dwubiegunowość afektywna lub CHAD choroba, to zaburzenie psychiczne, które wpływa na sposób, w jaki osoba doświadcza i reguluje emocje. Choroba dwubiegunowa przejawia się cyklicznymi epizodami manii oraz depresji, co prowadzi do gwałtownych zmian nastroju, energii i zdolności do podejmowania codziennych działań. Nie jest to zwykłe wahanie nastroju, a stan, który może drastycznie wpłynąć na życie zawodowe, społeczne i rodzinne.

Kto choruje na chorobę dwubiegunową? Statystyki wskazują, że dotyka ona około 1-3% populacji. Choroba ta rozwija się zwykle w młodym wieku, często między 15. a 30. rokiem życia, ale może zostać zdiagnozowana również później. Dwubiegunowość nie wybiera – występuje zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, choć nieco inaczej się manifestuje w zależności od płci.

Objawy dwubiegunowości – jak rozpoznać zaburzenie?

Objawy dwubiegunowości są podzielone na dwa główne bieguny – manię i depresję. Często pacjenci przechodzą przez okresy względnej stabilności, jednak naprzemienne fazy manii i depresji mogą występować kilka razy w roku lub rzadziej, w zależności od przebiegu choroby.

Objawy manii:

Epizod maniakalny to okres intensywnego pobudzenia, euforii i nadmiernej aktywności. W tym stanie osoba może:

• Odznaczać się nadmiernym optymizmem i poczuciem wielkości, co prowadzi do podejmowania nieracjonalnych decyzji.
• Mieć zaburzenia snu – osoba śpi zaledwie kilka godzin, ale nie odczuwa zmęczenia.
• Wykazywać się impulsywnością, na przykład w nieprzemyślanych wydatkach, ryzykownych zachowaniach seksualnych lub podejmowaniu spontanicznych, często nierozważnych działań.
• Często mówić szybko i chaotycznie, co utrudnia innym nadążenie za tokiem myślenia.

Objawy depresji:

Epizod depresyjny to okres głębokiego smutku i bezradności. Charakterystyczne objawy to:

• Poczucie przytłoczenia i braku energii, które utrudnia codzienne funkcjonowanie.
• Problemy z koncentracją i podejmowaniem decyzji, co wpływa na efektywność w pracy i nauce.
• Zaniedbywanie obowiązków, izolacja od rodziny i przyjaciół.
• Myśli samobójcze lub samookaleczenia – w skrajnych przypadkach może dojść do prób odebrania sobie życia.

Objawy dwubiegunowości mogą występować w różnym nasileniu, dlatego wczesna diagnoza i podjęcie leczenia są niezwykle ważne.

Choroba dwubiegunowa przyczyny – dlaczego rozwija się zaburzenie?

Choroba dwubiegunowa przyczyny ma wieloczynnikowe. Badania pokazują, że na rozwój dwubiegunowości afektywnej wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe.

• Genetyka – osoby, których bliscy krewni chorują na CHAD chorobę, są bardziej narażone na rozwój zaburzenia. Nie oznacza to jednak, że choroba jest dziedziczna w 100%.
• Nieprawidłowości chemiczne w mózgu – zaburzenia w poziomie neuroprzekaźników, takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina, odgrywają kluczową rolę w regulacji nastroju.
• Stresujące wydarzenia życiowe – trauma, utrata bliskiej osoby, przemoc czy przewlekły stres mogą wywołać pierwsze epizody choroby u osób z predyspozycjami genetycznymi.

Skutki nieleczonej choroby dwubiegunowej

Skutki nieleczonej choroby dwubiegunowej mogą być poważne i prowadzić do pogłębiających się trudności w funkcjonowaniu. Brak terapii sprzyja:

• Zaostrzeniu epizodów – epizody manii i depresji stają się dłuższe i bardziej wyniszczające.
• Utracie relacji interpersonalnych – niestabilność emocjonalna wpływa na relacje rodzinne i zawodowe.
• Problemy finansowe i prawne – impulsywność i ryzykowne zachowania mogą prowadzić do nieodwracalnych konsekwencji.
• Izolacji społecznej – pacjent coraz bardziej wycofuje się z życia towarzyskiego i zawodowego.

Choroba dwubiegunowa leczenie – jak skutecznie zarządzać zaburzeniem?

Choroba dwubiegunowa leczenie obejmuje zarówno farmakoterapię, jak i psychoterapię. Kompleksowe podejście do terapii pozwala zminimalizować epizody i poprawić jakość życia pacjenta.

Farmakoterapia:

• Stabilizatory nastroju – główny element leczenia, który pomaga utrzymać równowagę emocjonalną i zapobiega nawrotom manii oraz depresji.
• Leki przeciwpsychotyczne – stosowane podczas ostrych epizodów maniakalnych i depresyjnych.
• Leki przeciwdepresyjne – stosowane w fazach depresji, choć często w połączeniu ze stabilizatorami, aby nie wywołać epizodu manii.

Psychoterapia:

• Terapia poznawczo-behawioralna – pomaga pacjentowi rozpoznawać wczesne objawy nawrotów i radzić sobie z trudnymi emocjami.
• Psychoedukacja – pacjent i jego rodzina uczą się, jak zarządzać objawami i minimalizować ich wpływ na życie.

Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby objawy dwubiegunowości, skorzystaj z konsultacji. Pomoc oferuje psycholog z kliniki Alcor.

Dwubiegunowość jest chorobą, która wymaga wsparcia i profesjonalnej opieki. Odpowiednia terapia daje szansę na stabilne, satysfakcjonujące życie.

Jeśli potrzebujesz pomocy psychiatry, sprawdź więcej na stronie psychiatra z dojazdem do domu.